مواد دسیکانت چیست؟ انواع و کاربرد آن ها – مواد دسیکانت نقش جاذب رطوبتی را در محیط اطراف خود برعهده دارند. از ساده ترین مواد جاذب رطوبت پیرامون ما می توان به چوب و پشم اشاره داشت. این مواد، با جذب آب، مولکول های آب را بین خلل و فرج خود قرار می دهند. بین مولکول های آب و مولکول های ماده جاذب، پیوند ضعیفی برقرار می شود. از ساده ترین مواد دسیکانت، می توان به ژل سیلیکا اشاره کرد که برای خشک نگه داشتن مواد مختلف استفاده می شود. انواع مختلفی از مواد دسیکانت وجود دارد که با تفاوت در میزان سطح جذب، می توانند با قدرت های مختلفی، به جذب آب کمک کنند. در این مقاله دانش پژوهان شیمی به معرفی مواد دسیکانت، ویژگی ها و کاربردهای آن می پردازیم.
با یک مثال ساده می توان این ماده را معرفی کرد. سیلیکاژل بسته های کاغذی حاوی دانه های ریز داخل کیف و کفشی است که ما می خریم. این ماده ترکیبی از سیلیکات سدیم و اسید سولفوریک با فرمول مولکولی SiO۲ است. سیلیکاژل ماده ای متخلخل بوده و ساختار مشبکی دارد. جاذب رطوبت بسیار خوبی است، به طوری که حتی می تواند تا ۵۰ درصد وزن خود رطوبت بگیرد.
سیلیکاژل براساس رنگ بندی در سه رنگ نارنجی، آبی و بی رنگ وجود دارد. سیلیکاژل های نارنجی برترین و با کیفیت ترین نوع سیلیکاژل هستند و در صنایعی که رابطه مستقیم با فرآورده ها دارند، استفاده می شوند. این سیلیکاژل بعد از اشباع تغییر رنگ می دهند ولی می توان آن را در دمای ۱۱۰ درجه سانتی گراد احیا کرد.
سیلیکاژل آبی نتیجه فرایند ترکیب سیلیکاژل با نمک کبالت است که اغلب در محیط هایی با حساسیت بالا و مهم به عنوان جاذب رطوبت از آن ها استفاده می شود. این سیلیکاژل برای کاربرد در مواد غذایی و دارویی به هیچ وجه مناسب نیستند. رنگ این مواد در هرحالتی، چه فعال و چه اشباع به صورتی تغییر پیدا می کند و می توان آنها را در دمای ۱۲۰ درجه سانتی گراد احیا کرد.
دسته سوم سیلیکاژل های بی رنگ هستند که امکان تشخیص کارآیی آن به علت بی رنگ بودن وجود ندارد و از کارت نشانگر رطوبت برای این کار استفاده می شود.
مواد دسیکانت چیست؟ انواع و کاربرد آن ها
آلومینا اکتیو از پرکاربردترین مواد دسیکانت در صنعت هوای فشرده است. این ماده متشکل از اکسید آلومینیوم بوده و کروی شکل است. آلومینا اکتیو در صنایع مختلف به دلیل مقاومت بالای شیمیایی و حرارتی، قیمت ارزان، تخلخل زیاد، احیای مجدد و سطح ویژه بالا همواره مورد توجه بوده است. احیای مجدد این ماده در دمای ۲۸۰ درجه سانتی گراد انجام می پذیرد.
این ماده متشکل ازاتم های کربن است و ظرفیت جذب بالا، رسانای الکتریکی بالا، قابلیت تجدید بازیافت و تخلخل زیاد، از ویژگی های بارز آن است. کربن اکتیو یا زغال فعال به صورت دانه ای و پودری در تصفیه آب نقش بسزایی دارد. از کربن اکتیو در سم زدایی، کاهش آلاینده های هوا و کاهش کلسترول نیز استفاده می شود.
نام دیگر زئولیت سنگ جوشان است. این ماده نیز به مانند دیگر مواد دسیکانت قابلیت جذب بالایی دارد. زئولیت در پکیج های مولد اکسیژن تمامی ناخالصی های هوا (به جزء اکسیژن) را گرفته و به تولید اکسیژن با خلوص بالا کمک می کنند. ساختار این ماده متخلخل و به رنگ های سفید، بی رنگ، زرد و قهوه ای مایل به قرمزی موجود است.مواد دسیکانت چیست؟ انواع و کاربرد آن ها
از ترکیب کربن فعال و زئولیت یک نوع جاذب به وجود می آید که کربن مولکولارسیو نامیده می شود. این ماده در پکیج های مولد نیتروژن تمام ناخالصی های هوا (به استثنای نیتروژن) را گرفته و به تولید نیتروژن با خلوص بالا کمک می کنند.
مهمترین کاربرد مواد دسیکانت رطوبت گیری و خشک کنندگی آن هاست. رطوبت باعث زنگ زدگی، کپک و قارچ زدگی، خوردگی و… می شود، این مواد برای پیشگیری ازاین صدمات چه در فرایند تولید و چه در نگهداری محصولات نقش مهمی ایفا می کنند. همانگونه که در بالا اشاره شد از سیلیکاژل به عنوان رطوبت گیر در داخل کفش ها و کیف ها استفاده می شود. در ترانسفورماتورها، سیلیکاژل از ورود رطوبت به منبع انبساط ترانس جلوگیری می کند و در نتیجه باعث می شود تا روغن ترانسفورماتور خواص عایق بودن خود را از دست ندهد.
در صنایع غذایی، داروسازی (درب های رطوبت گیر، داخل شیشه قرص ها، تولید داروهای نیروزا و …) و کشاورزی که امکان فاسد شدن آنها بسیار است، سیلیکاژل ها نقش بسزایی دارند و به صورت بسته بندیهای کوچک می توان از آنها بهره برد. در تجهیزات الکترونیکی و به هنگامی که وسیله به هر علتی خیس شد یا درون آب افتاد، می توان برای از بین بردن رطوبت، آن را داخل محفظه پلاستیکی محتوی سیلیکاژل قرار داد.
در صنعت حمل و نقل (در مسافت های طولانی و بخصوص دریایی که امکان آسیب دیدن کالاها بالاست) از این مواد برای رطوبت زدایی استقاده می شود. برای صنایع پتروشیمی، صنعت برق (محافظت از لوازم برقی) و نیروگاه ها، تجهیزات مخابراتی، صنایع خوروسازی و نظامی، به عنوان کاتالیست در فرایند تولید آب اکسیژنه و تولید پلی اتیلن، تصفیه گاز طبیعی، آثار باستانی و موزه ها، در شیشه سازی، انبارداری، خشک کردن بسیاری از گازها و مایعات، انواع پارچه، برای پاکسازی پوست و دندان، آلات موسیقی، صنایع بسته بندی و … از این مواد بهره می برند.
همچنین چون وجود فلوئور در آب آشامیدنی می تواند در بروز بیماری های استخوانی و کاهش هوش کودکان دخیل باشد با مواد دسیکانت (آلومینا اکتیو) این ماده را حذف می کنند.
یکی از دستگاه های آزمایشگاهی که در آن از مواد دسیکانت استفاده می شود، دسیکاتور است. دسیکاتور از لوازم آزمایشگاهی شبیه قابلمه است که وظیفه خشک کردن مواد جامد و محافظت از مواد شیمیایی حساس به رطوبت را برعهده دارد. از انواع دسیکاتورمی توان به دسیکاتور شیردار و بدون شیر اشاره داشت. انواع شیردار با وصل کردن شیر آن به پمپ خلا مورد استفاده قرار می گیرد و باعث تخلیه هوا و رطوبت داخل آن می شود. دسیکاتور بدون شیر با قرار دادن مواد رطوبت گیر در انتهای ظرف، از موادی که به رطوبت حساسند محافظت می کنند. انواع مواد رطوبت گیر به کار گرفته شده در این لوازم عبارتند از : ژل سیلیس، اسید سولفوریک غلیظ، کلرید کلسیم بدون آب، پنتا اکسید فسفر است.
تغییر رنگ این مواد به نشانه اشباع شدن آن ها از رطوبت است. نکاتی که در استفاده از این ظروف باید بدان توجه داشت این است که درب آن نباید به مدت طولانی باز باشد چون ماده رطوبت گیر با جذب رطوبت غیرفعال خواهد شد. همچنین هنگام جابجایی دسیکاتور، مراقب درپوش لغزنده آن باید باشید تا نیفتد. به همین دلیل بخاطر پیشگیری از نشت هوا به داخل، درپوش از قبل با روغن، وازلین و … چرب شده است.
اگرچه این ترکیبات از ایمن ترین مواد هستند، ولی افرادی که سابقه مشکلات تنفسی دارند در برابرآن آسیب پذیرند. در برخی نیز باعث بروز سرفه و یا بیماری سیلیکوزیس (ناشی از تنفس طولانی مدت سیلیکاژل شفاف) می شود. همچنین این مواد باعث ایجاد سوزش در چشم (سوسوزدن، ریزش اشک) و پوست می شود. در صورت بروز چنین مشکلاتی در چشم ها و پوست بلافاصله این قسمت ها را به مدت ۵ دقیقه با آب شست وشو دهید. در مشکل تنفسی نیز فرد آسیب دیده را باید به هوای آزاد منتقل کرده و سپس به پزشک مراجعه نمایید و در پایان بهتر است این مواد دور از دسترس کودکان باشد.
شرکت دانش پژوهان شیمی وارد کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی می باشد. این شرکت توانسته در چند دهه فعالیت خود عملکرد درخشانی در بین مصرف کنندگان مواد شیمیایی داشته باشد. شرکت دانش پژوهان شیمی با واردات محصولات از نمایندگی مرک آلمان و نمایندگی سیگماآلدریچ ، آلفاایسر، کیولب و دیگر برندهای مطرح کمکی بزرگ به چرخه علم و فن آوری نماید. در سال های اخیر با وجود تحریم ها این شرکت با سرمایه گذاری بسیار و ایجاد نمایندگی واردات این برندها را میسر نماید و با حذف واسطه ها این محصولات را با قیمت و کیفیتی عالی به دست مصرف کنندگان برساند.
برای خرید و اطلاع از قیمت ها می توانید ابتدا با کارشناسان بخش فروش شرکت تماس گرفته و در ارتباط باشید .
سوالات متداول: مواد دسیکانت چیست؟ مواد دسیکانت نقش جاذب رطوبتی را در محیط اطراف خود برعهده دارند.برای خرید و اطلاع از قیمت ها می توانید ابتدا با کارشناسان بخش فروش شرکت دانش پژوهان شیمی تماس گرفته و در ارتباط باشید .کاربرد مواد دسیکانت چیست ؟
راههای ارتباطی
شماره های تماس:
021-66859216
021-66859220 (ساعات تماس:8:30 الی 19)
واتساپ:09129618292 (ساعات تماس 24ساعت)