پرمنگنات پتاسیم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی KMNO4 متشکل از نمک با یونهای +k وMnO4 است.
در گذشته به آن پرمنگنات و پتاش هم می گفتند،یک ماده اکسیدی بسیار قوی است .
قابل حل شدن درآب می باشد که رنگ محلولش ارغوانی است، هنگام تبخیر بلورهای ارغوانی منشورودرخشانی بدست می آید .
پرمنگنات پتاسیم با نامهای دیگرپتاسیم پرمنگنات هم استفاده می شود،ازلحاظ شکل ظاهری بلورهای سوزنی بنفش رنگ مایل به خاکستری است.
در صورت محلول بودن به رنگ بنفش ولی درصورت غلظت بالا به رنگ ارغوانی در می آید.
این ماده بدون بو واز نظر ساختاری بلور شکل است .
به خاطر خواص اکسیدی که دارد کاربرهای فراوانی دارد ، در این فرایند تولید محصول فنی بدست نمی آید .
جذب اتیلن یکی از موارد استفاده آن است که بعدازبرداشت محصولات کشاورزی برای بالابردن عمر انبارمانی استفاده می شود .
این ماده داخل آب اسید سولفوریک ، استون محلول است، ودر الکل تجزیه و تحلیل می رود .
مواد اولیه برای تولید این ماده : هیدروکسید پتاسیم ، کلرات پتاسیم ، دی اکسید منگنز می باشد.
به عنوان معرف آزمایشگاه ها و همینطور تحت عنوان سفید کننده کاربرد دارد .
کاربرد پرمنگنات پتاسیم در از بین بردن عفونت
در پزشکی نیز از این ماده برای ضدعفونی کردن زخمها ،درماتیت،جراحات پوستی ، استفاده می شود .
پرمنگنات پتاسیم دراز بین بردن ترکیبات آلی مثل میکروبها و باکتری ها نقش موثری دارند.
از اینرو درعلم پزشکی کاربرهای فراوانی دارد،محلول پرمنگنات پتاسیم با غلظت مناسب برای جلوگیری ازعفونی شدن زخمها استفاده می شود .
به این نکته توجه داشته باشید غلظت بیش از اندازه محلول باعث آسیب رساندن به بافت اطراف زخم می شود .
از بلورهایی به شکل اورتورومبیک تشکیل شده که در آن a=۹۱۰٫۵pm و b=۵۷۲٫۰pm و c=۷۴۲٫۵pm است. (a و b و c به ترتیب طول، عرض و ارتفاع دستگاه بلوری اورتورومبیک است)
همچنین طول پیوند Mn-O در این پیوند برابر ۱۶۲٫۹pm است.
تهیهٔ صنعتی پتاسیم پرمنگنات از منگنز دیاکسید است، که خود از سنگ معدن پیرولوسیت به دست میآید. در این روش MnO۲ به دست آمده از پیرولوسیت با پتاسیم هیدروکسید مخلوط شده و در هوا یا در مجاورت پتاسیم نیترات (یک منبع اکسیژن) حرارت داده میشود. در این فرایند پتاسیم منگنات (K۲MnO۴) به دست میآید که در اکسایش الکترولیتی (الکترولیز) در محلول بازی به پتاسیم پر منگنات تبدیل میشود.
2 MnO2 + 4 KOH + O2 → 2 K2MnO4 + 2 H2O |
2 MnO42– + Cl2 → 2 MnO4– + 2 Cl– |
همچنین پرمنگنات را میتوان از اثر دادن سرب دیاکسید (PbO۲) یا سدیم بیسموتات (NaBiO۳) بر محلول +Mn۲ نیز به دست آورد. از رنگ بنفش روشن حاصل از این واکنش برای تست حضور یا عدم حضور منگنز نیز استفاده میشود.
پرمنگنات پتاسیم بدلیل ارزان بودن در واکنشهای شیمیایی که به معرف اکسید کننده نیاز باشد، استفاده میشود. بعنوان معرف در آزمون بایر برای شناسایی آلکنها از سایر ترکیبات استفاده میشود. آلکنها رنگ بنفش محلول سرد و رقیق پرمنگنات را از بین میبرند. البته برخی از مواد مانند آلکینها و آلدمیدها هم به این آزمون جواب مثبت میدهند.
رفع نوعی بیماری انگلی در ماهی ها ، مرغداری ها ،و ضد عفونی کردن سالنها استفاده می شود.
این خاصیت در پارچه و الیاف و صنایع چوبی موجب نشان دادن قدمت طولانی حتی بیش از صد سال را دارد
در درمان برخی بیماریها چه درموردانسان وحیوانات کاربرددارد ، همچنین در درمان بیماری سوزاک و برفک بکار
می رود.
پرمنگنات پتاسیم توانایی از بین بردن ترکیبات آلی از جمله میکروب ها و باکتری ها، عوامل بیماری زا را دارد به همین جهت در علم پزشکی و دام پزشکی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. از محلول پرمنگنات پتاسیم با غلظت مشخص برای ضد عفونی کردن زخم ها و جلوگیری از عفونی شدن استفاده می کنند، نکته قابل توجه این است که اگر غلظت محلول بیش از حد باشد سبب آسیب رساندن به بافت های اطراف زخم خواهد شد. پرمنگنات در آب محلول بوده و رنگ ارغوانی تولید می کند که از تبخیر آن بلورهای منشوری و درخشان بجای می ماند. به دلیل خواص اکسید کنندگی بسیار این ماده و اینکه پرمنگنات پتاسیم در فرایندها محصول فرعی سم تولید نمی کند کاربردهای متعددی دارد که به آنها به تفصیل پرداخته می شود.
پرمنگنات در رسانه های نمایشی جهت کهنه کردن البسه مورد استفاده قرار می گیرد. خاصیت اکسید کنندگی این ماده باعث می شود که پارچه ها، طناب، چوب ها و شیشه ها بیش از صد سال قدیمی تر از آنچه هستند به نظر می رسد.
خاصیت اکسید کنندگی پرمنگنات پتاسیم این ماده را به عنوان یک ضد عفونی کننده معرفی می کند. از محلول رقیق شده آن برای درمان زخم و عفونت قارچی استفاده می کنند.
حذف کننده آهن، هیدروژن سولفید و فسفر از آب آشامیدنی
بارزترین کاربرد پرمنگنات پتاسیم بهره گیری از آن به عنوان واکنشگر در سنتز برخی مواد آلی به روش اکسایش می شود.
بسیاری از بیماری ماهیان بصورت عفونت های خارجی بروز می کند و در صورت عدم درمان و کنترل مناسب منجر به مرگ آنها خواهد شد. بهره گیری از پتاسیم پرمنگنات بصورت کارآمد می تواند بسیاری از بیماری ها، انگل و عوامل قارچی را پیش از آنکه بصورت عفونت بروز کند کنترل نماید. ریشه کن کردن کامل این عوامل تهدید کننده سلامت آبزیان نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک دارد.
از آنجایی که تهیه آنتی بیوتیک هزینه های بسیاری دارد، جایگزین کردن این ماده شیمیایی می تواند کارایی اقتصادی بیشتری داشته باشد. در صورتی که در مراحل آغازین شیوع بیماری از پرمنگنات استفاده شود به سرعت عوامل بیماری را حذف کرده و دیگر نیازی به صرف هزینه های گزاف برای خرید آنتی بیوتیک متحمل شد. پرمنگنات پتاس عامل اکسیداسیون کننده ای که برای مدت طولانی است که در صنعت آبزی پروری مورد استفاده قرار گرفته می شود. در آب های سیستم های بیمار و از جمله لوله کشی مورد مصرف می باشد، یک اکسید کننده قوی از منظر شیمیایی قادر است ارگانیسم های آلی آب را از بین ببرد.
نکته قابل توجه در استفاده از این ماده اینکه نمی تواند ارگانیسم های مطلوب و غیر مطلوب را از یک دیگر تشخیص دهد، در چنین شرایطی باید روش استفاده به گونه ای باشد که بیشترین سود و کمترین خسارت را به دنبال داشته باشد. مطالب بسیاری در زمینه بهره گیر از پرمنگنات پتاسیم در سیستم های آب شیرین موجود می باشد، اما کمبودهایی در زمینه اثر این ماده بر سیستم های دریایی شناخته شده است. پرورش دهندگان این حوزه می توانند مقاومت ماهیان را با زیر نظر گرفتن واکنش آبزیان در هنگام استفاده از این ماده در دوره درمان ارزیابی کنند. وجود مواد آلی در استخرها خنثی کننده اثر پرمنگنات پتاسیم می باشد، بنابراین باید در استخرها و سیستم هایی که تجمع اینگونه مواد زیاد می باشد مقدار پرمنگنات را افزایش داده تا موثر واقع شود.
این ماده بر روی دست ولباس لکه ایجاد می کند، پس دراستفاده ازآن باید احتیاط لازم به عمل آید .
اگر برروی لباس ریخت می توان با استفاده از اسید استیک یا اسیدکلریدریک پاک کردودرنهایت با آب شستشو داد .
لکه ای که بر روی پوست میریزد بعد از 48 ساعت خوبخود از بین می رود.
ولی بدلیل خاصیت خورندگی باعث سوزش پوست شده و التهاب و آسیب رساندن به معده می شود.
با مدرها و مواد احیا کننده و اکثر مواد آلی ناسازگار می باشد .
در مورد خطرات آن خطر ایجاد حریق می باشد که در این گونه مواقع گازهای سمی تولید می کند .
راههای پیشگیری:
منابع:
مواد شیمیایی صنعتی مرک در تهران
Visits: 82